Już jako młody student, będący na dnie drabiny społecznej szybko się radykalizował. Codzienne dyskusje w gronie kolegów i stykanie się z nędzą proletariatu rozwijają w nim krytycyzm.

W roku 1888 młody Żeromski opuszcza  Warszawę i przerywa studia. Rozpoczyna wędrówkę po dworach jako nauczyciel szlacheckich synów. Podczas tych wielu lat zbiera doświadczenie i poznaje wieś od strony chat chłopskich i dworu- nabiera pogardy do szlachty i zauważa jej braki w myśleniu. Wypomina im ciągłe próby wyzysku oraz ich fałszywość.

Podczas pobytu w Szwajcarii zbliża się do stowarzyszeń polskich socjalistów.

W Jego hierarchii wartości pierwsze miejsce zajmowała Polska, dla której wolności gotów był odzyskać drogą walki zbrojnej. Dlatego też ostro krytykował środowiska konformistyczne oraz nie dostrzegał możliwości nawiązania ugody z zaborcami drogą kompromisu. W czasach studiów w Warszawie Żeromski działał w nieformalnych grupach młodzieży spierającej się ze środowiskami socjalistów-internacjonalistów. Ważniejsza dla niego była miłość do Ojczyzny niż rewolucja społeczna, zwyczajnie stawiał ją ponad ludzkość. Krytyce poddani zostali również pozytywiści , zwolennicy „organicznej pracy”, którzy wyrzekali się jego zdaniem dążeń niepodległościowych.

W drodze do niepodległości Żeromski widział kolejnego przeciwnika w postaci warstwy posiadającej możliwości socjalnych reform – najbogatszego mieszczaństwa oraz szlachty. Winił ich za klęski powstania przez bierność oraz brak motywacji skierowanej w stronę chłopskich mas. W opinii Żeromskiego pozbawiło to chłopskiej nadziei na przyszłość Polski. Bieda panująca na wsiach i w miastach odegrała tutaj wielką rolę. Sam Żeromski żył w trudnych warunkach. Niejednokrotnie zdarzało się, że musiał przetrwać tydzień jedząc tylko i wyłącznie chleb. Uważał, że jedyne wyjście z ciężkiej sytuacji to zjednoczenie się ludu prostego i szlachty.

W roku 1898 Żeromski wziął udział w akcjach Towarzystwa Pomocy Więźniom Politycznym.  Jego dom stał się siedzibą zebrań konspiracyjnych – w jego mieszkaniu bywali np. Józef Piłsudski oraz Stanisław Wojciechowski.  W  1899 r. i 1900 r. przeżył rewizję i aresztowania przez Ochranę. Mając w głowie zagrożenia jakie na niego czekają pisarz zmuszony wyjechać do Zakopanego.

Organizuje tam  liczne demonstracje. Podczas strajków rolnych pełni funkcję negocjatora między służbą folwarczną  a właścicielami  majątków.

W roku 1906 wsparł  Polski Związek Ludowy, a jego dom stał się wtedy centrum przerzutu nielegalnej prasy wyżej wymienionego ugrupowania.

W roku 1912 Żeromski wziął udział w zjeździe zakopiańskim. Na tym zjeździe został utworzony Polski Skarb Wojskowy, a także Tymczasowa Komisja Skonfederowanych Stronnictw  Niepodległościowych. 

W sprawach niepodległości i jej wizji wybiera  niespodziewanie  stanowisko endecji i orientację profrancuską. Niewiele brakowało ,aby został deportowany z Zakopanego  jako ,,rusofil”. – ratuje go akces do lokalnej ekspozytury Naczelnego Komitetu Narodowego.

Żeromski oddaje się pracy na rzecz społeczeństwa- współtworzy Towarzystwa Szkół Ludowych, zakłada 10 bibliotek dla chłopów z góralskich wsi. Poza tym poeta bierze udział w pracach Komitetu Pomocy dla Litwy.

W roku 1919 Żeromski zachęca ludność, nawołuje do oddawania ciepłej odzieży dla wojska, które wkrótce ma wyruszyć i walczyć z bolszewikami. 5 lat później    wydał odezwę o odtworzenie za pomocą publicznych składek zlikwidowanej przez carat kasy im. Mianowskiego. Miałaby ona pomóc polskiej nauce- wspierać ją finansowo.