Stefan Czarniecki herbu Łodzia (1599 - 16.02.1655) - polski szlachcic, dowódca wojskowy i generał. W swojej karierze awansował z niepozornego szlachcica do pozycji magnata, który hołubił jeden z najwyższych urzędów w Rzeczypospolitej Polskiej, co było decydujące w historii Polski. Pamiętamy go jako świetnego dowódcę, jest uważany za bohatera narodowego, a jego status w historii Rzeczypospolitej uargumentowany jest wspomnieniem o jego osobie w polskim hymnie narodowym.

Stefan Czarniecki miał bardzo duży wkład w walkę z powstaniem Chmielnickiego, ale też podczas wojny polsko-szwedzkiej (in. potopu szwedzkim) oraz wojnie polsko-rosyjskiej (1654-1667). Zastosowanie wojny partyzanckiej przeciwko wojskom szwedzkim uznawane jest za jedną z głównych przyczyn ostatecznego zwycięstwa Polski w wojnie.

Kiedy dowodził nim Bohdan Chmielnicki, Stefan Czarniecki stawał się coraz bardziej doceniany i znany wśród innych, m.in: Czarniecki wdarł się do niewoli tatarskiej podczas starcia pod Żółtymi Wodami, wtedy okazało się że najprawdopodobniej wywieźli go na Krym, wykupiono go w roku 1649, jednak ten roczny pobyt zbudował w Czarnieckim bunt, przez co był jednym z największych wrogów, z którymi  zadarli.

Szlachcic miał też wpływ na króla Jana II Kazimierza, zdecydował się wysłać chociażby polskie oddziały pod Beresteczko. Mimo przeciwności losu, ale też nieprawdopodobnego oblężenia sam Czarniecki pokazał odwagę godną wodza. Pułkownik zaznaczył też swoją obecność w bitwie pod Batohem, wtedy zdobył stanowisko wielkiego koronnego, a również dostał urząd kasztelana kijowskiego. To potwierdzało że Stefan Czarniecki jest zasłużonym dowódcą dla państwa polskiego.Kapitulacja nastąpiła podczas potopu szwedzkiego, jednak wciąż był wierny królowi Janowi Kazimierzowi, mimo iż faktem jest chwilowe rozpatrywanie przez niego opcji przejścia na stronę wroga, na stronę szwedzką. Poniósł też porażkę w roku 1656, w bitwie pod Gołębiem, lecz prowadził dalej wojnę partyzancką, która nękał Szwedów do ostatnich kropel krwi. Po zawarciu pokoju w Oliwie dobiegła końca wojna polsko-szwedzka, jednak Czarniecki miał się wtedy zatracić w ferworze działań wojennych konfliktu polsko-rosyjskiego w latach 1654 – 1667. Był to czas wciąż niezwykle burzliwy.

Czarniecki ruszył następnie do walk z Rosjanami, przy czym spotkał się już na progu wojny z niesłychanie zaciętym oporem, który w efekcie walk i potyczek zepchnął jego siły do związania wrogich sił powstańczych na Ukrainie. Rok 1661 oznaczał dla Czarnieckiego nieoficjalną nominację na urząd hetmana polskiego koronnego. Sześć tygodni po otrzymaniu buławy koronnej Czarniecki został postrzelony. Zmarł 16 lutego 1665 roku w Sokołówce. Pochowano go w rodzinnej wsi, lecz uprzednio odprawiono uroczystości pogrzebowe w Warszawie.