Życie Marii w latach 1914-1918

Początek wojny

Kiedy wybuchła I wojna światowa we Francji (1 sierpnia 1914r.) córki Marii nie znajdowały się w stolicy. Były pod opieką znajomych jej matki, Pierrinów oraz Borelów w l'Arcouest. Maria miała do nich dołączyć, jednak wojna uniemożliwiła jej opuszczenie Paryża. Wielu z jej przyjaciół oraz studentów uczestniczyło w wojnie w tym André Debierne, syn Jocques'a Currie, Maurice oraz Fernand Holweck.

Maria Skłodowska-Curie szkoli pielęgniarki w zakresie wykonywania zdjęć rentgenowskich, autor nieznany, domena publiczna, źródło: https://nowahistoria.interia.pl/historia-na-fotografii/maria-sklodowska-curie-zdjecie,iId,1499262,iSort,5,iTime,1,iAId,119367

Pomoc na froncie

Maria postanowiła w tym czasie służyć Francji w walce na froncie. Skonstruowała aparaty rentgenowskie, lekkie i przenośne, można je było przewozić w aucie. Takie oto samochody - wozy medyczne i laboratoria na kołach jednocześnie - wyposażone w rentgen i sprzęt medyczny, które sama Maria Curie kompletowała zaczęły pracować w 1914 roku. Początkowo powstało 20 pojazdów, Maria zarezerwowała jeden dla siebie i osobiście wyjechała nim na front. Samochody te nosiły nazwę "małe Curie" i zostały pożyczone lub darowane dla Marii przez zamożne kobiety. Sama Maria pomagała rozmaitym szpitalom, kiedy tylko otrzymała prośbę o pomoc.

Maria Skłodowska-Curie w renault przerobionym na polową stację rentgenowską, 1917, autor nieznany, domena publiczna, źródło: http://spacer.muzeum-msc.pl/maria-sklodowska-curie-biografia/maria-sklodowska-curie-w-samochodzie-rentgenowskim-marki-renault-podczas-i-wojny-swiatowej-1917-r/r.

Podróżowała razem z szoferem, ale po pewnym czasie postanowiła zrobić prawo jazdy, aby stać się niezależną w niesieniu pomocy rannym żołnierzom. Maria była obecna przy operacjach, które wymagały ciągłego wykorzystania aparatu rentgenowskiego. Rentgen bowiem szybko lokalizował kule lub inne elementy znajdujące się w ciele człowieka. Od momentu powstania "małych Curie" Maria ciągle odwiedzała szpitale, nie mając czasu na swojej życie. Listy, które pisywała do swoich córek, powstawały w wolnych chwilach między operacjami na skrawkach papieru. Pani Curie stworzyła, także 200 sal rentgenowskich. Była bardzo silną kobietą. Jeśli była taka potrzeba jechania z aparatami pociągiem, osobiście załadowywała je do wagonu. Jedyne co było w stanie zatrzymać ją w domu i powstrzymać od pracy, to choroba.W czasie I wojny światowej nie poświęcała zbyt wiele uwagi swoim córkom. W przeciwieństwie do sanitariuszek, na swojej czarnej sukni nosiła jedynie opaskę z czerwonym krzyżem oraz biały fartuch, nie nosiła strojów sanitariuszek, ani tym bardziej jakiegokolwiek nakrycia głowy.

Maria Skłodowska-Curie z wizytą w szpitalu, przy aparacie do prześwietleń rentgenowskich, 1915, Źródło: /fakty.interia.pl/maria-sklodowska-curie-zdjecie,iId,1032753,iSort,5,iTime,1,iAId,73123, za:  East News

Pomoc państwu 

Córka Irena, mająca wówczas 17 lat, zaczęła pomagać swojej matce. Początkowo asystowała Marii przy operacjach, jednak później została przez nią wysłana do pomocy w szpitalach już samodzielnie.W czasie wojny Maria oddała swoje oszczędności na pożyczki wojenne i daniny narodowe. W Banku Francuskim, urzędnicy nie chcieli od niej przyjąć medali za to wzięli od niej garść złotych monet. W sierpniu 1914 Curie postanowiła ukryć rad, udała się w tym celu do Bordeaux. W 1915 rad został przez nią przeznaczony na rzecz państwa. Dzięki niemu leczono ciężko rannych żołnierzy, pozwalał lokalizować tkwiące w ranach odłamki I szybciej je usuwać. W latach 1916-1918 Maria zdążyła wyszkolić 150 laborantek w Instytucie Radowym. Kiedy wojna się skończyła Skłodowska dostała propozycje przyjęcia Oficerskiego Krzyża Legii Honorowej, odmówiła. 

Maria Skłodowska-Curie z wizytą w szpitalu, przy aparacie do prześwietleń rentgenowskich, 1915, Źródło: /fakty.interia.pl/maria-sklodowska-curie-zdjecie,iId,1032753,iSort,5,iTime,1,iAId,73123, za:  East News
Maria Skłodowska-Curie w samochodzie rentgenowskim marki Renault podczas I wojny światowej, 1917 r., autor nieznany, domena publiczna, Wikimedia Commons
Maria Skłodowska-Curie szkoli pielęgniarki w zakresie wykonywania zdjęć rentgenowskich, autor nieznany, domena publiczna, źródło: https://nowahistoria.interia.pl/historia-na-fotografii/maria-sklodowska-curie-zdjecie,iId,1499262,iSort,5,iTime,1,iAId,119367