Pierwsze wzmianki na temat rodu Cieciszowskich zostały odnalezione w rocznikach Księstwa Mazowieckiego i sięgały początków XV wieku. Jednym z antenatów był Wojciech – jezuita i kaznodzieja Jana Kazimierza i Michała Korybuta Wiśniowieckiego, uwieczniony przez Sienkiewicza w Ogniem i mieczem. Pradziad Henryka – Adam, sprawował funkcję pisarza wielkiego koronnego w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego, zaś jego brat, Kazimierz Kacper Cieciszowski był arcybiskupem mohylewskim i metropolitą rosyjskiego Kościoła rzymskokatolickiego. Rodzina Cieciszowskich była też powiązana z rodem Lelewelów. Po kądzieli krewnym Sienkiewicza jest więc Joachim Lelewel – wybitny historyk i działacz polityczny. Członkinią tego rodu była także poetka, Jadwiga Łuszczewska, słynna Deotyma.

Dzieje rodu Sienkiewiczów nie sięgają tak daleko. Swój początek wzięły od Michała Sienkiewicza (1725 – 1795), konfederata barskiego, któremu w 1775 roku nadano szlachectwo za zasługi dla Ojczyzny. Jego syn, a zarazem dziad Henryka - Józef, brał udział w insurekcji kościuszkowskiej, walczył pod wodzą generałów Dąbrowskiego i Zajączka, a nawet służył w stopniu podpułkownika w artylerii wojska polskiego. Natomiast jego brat, Antoni pełnił służbę wojskową u boku Napoleona i był jednym z pierwszych wolnomularzy polskich. Ojciec pisarza wziął podobno udział w powstaniu listopadowym, a także wspierał powstańców w 1863 roku.

Do krewnych Sienkiewicza należał także Brunon Kiciński – dziennikarz, działacz społeczny, założyciel „Kuriera Warszawskiego”.