Życiorys prof. Marszała

"Słodko spożywamy matematykę i dzieje się nam jako Lotofagom, bo skosztowawszy jej, nie chcemy już od niej odstąpić i owłada nami jak kwiat lotosu” (Arystoteles)


      Profesor Jan Marszał urodził się 14 września 1906 r. w maleńkiej wiosce Białobrzegi na terenie ówczesnej Małopolski Zachodniej, tam ukończył szkołę powszechną, zaś średnią, Gimnazjum i Liceum realne w nieodległym miasteczku Łańcut. Studia podjął we Lwowie, na wydziale matematyczno-przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza, gdzie uzyskał dyplom magistra filozofii w dziedzinie matematyki i fizyki w 1933 roku, ale  już od maja 1931 roku był asystentem tej uczelni. To tu zetknął się z tzw. szkołą lwowską, która  zajmowała się analizą funkcjonalną, nowoczesną dziedziną matematyki powstałą i rozwijaną w XX wieku, to tu poznał słynnych profesorów, m.in. Stefana Banacha i Hugona Steinhausa, co wywarło niewątpliwie ogromny wpływ na postawę Jana Marszała, na jego dociekliwość, otwartość, podążanie za nowoczesnością poznawczą, kult czystej wiedzy, ale też potrzebę samodoskonalenia się.  Po zdaniu egzaminu państwowego uprawniającego do nauczania w szkole średniej, w latach 1934-1938 pracował jako profesor w Gimnazjum w Rybniku i Jabłonkowej. Pod koniec lat trzydziestych powrócił w rodzinne strony i podjął pracę nauczyciela matematyki w liceum, którego był absolwentem, noszącego już wtedy imię twórcy Trylogii, Henryka Sienkiewicza. Zaangażował się nie tylko w dydaktykę matematyki, ale również został opiekunem orkiestry szkolnej i drużyny harcerskiej.

      W czasie okupacji był członkiem konspiracyjnej Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury w Łańcucie oraz kierownikiem tajnego nauczania, odpowiedzialnym za szkolnictwo średnie. Dzięki jego inicjatywie i odwadze, egzamin dojrzałości złożyło 40 osób, a ponad 1000 zostało przeegzaminowanych z materiału licealnego uzyskując promocję do kolejnych klas szkoły średniej.

      W 1945 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel matematyki w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza w Łańcucie, gdzie pracował nieprzerwanie do śmierci. Mimo propozycji objęcia m.in. funkcji asystenta na Politechnice Krakowskiej oraz innych bardziej prestiżowych stanowisk, Profesor pozostał wierny nauczaniu na poziomie szkoły średniej.  Bardzo szybko zyskał wielką popularność w całej południowo-wschodniej Polsce jako wybitny dydaktyk, twórca niezwykłych metod uczenia matematyki młodzież wybitnie uzdolnioną. Stworzył tzw. łańcucką stajnię olimpijską, w ciągu swej pracy doprowadził do  zawodów centralnych Olimpiady Matematycznej kilkunastu finalistów i laureatów, którzy kontynuowali pasje i miłość do Królowej Nauk. Wielu z nich uzyskało tytuły profesorskie, pracowało lub nadal pracuje w kraju i zagranicą. W latach 1963-68 pełnił funkcję dyrektora I Liceum.

      Profesor odszedł 13 listopada 1980 roku i Jego śmierć miała wymiar symboliczny: zmarł bowiem w pokoju nauczycielskim zapisując słabnącą ręką tuż przed wyjściem na lekcję temat w dzienniku.

      Profesor Jan Marszał był wspaniałym matematykiem, rozmiłowanym w swoim przedmiocie, co znakomicie odzwierciedla sentencja Arystotelesa „słodko spożywamy matematykę i dzieje się nam jako Lotofagom, bo skosztowawszy jej, nie chcemy już od niej odstąpić i owłada nami jak kwiat lotosu”. Posiadał rzadki talent przekazywania matematycznej wiedzy. W pamięci swych wychowanków, kolegów i środowiska zachował się jako człowiek mądry, ofiarny, tytanicznie pracowity, lakoniczny choć impulsywny, o renesansowych zainteresowaniach i wielkiej skromności.

      Za wybitne osiągnięcia otrzymał wysokie odznaczenia, m.in.: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, tytuł Zasłużonego Nauczyciela PRL.


Dom rodzinny profesora w wiosce Białobrzegi koło Łańcuta Kot przed domem profesora Zaświadczenie wydane przez Oddział Akademicki Chorągwi ZHP we Lwowie o przynależności Jana Marszała do Drużyny Harcerskiej im. ks. I .Skorupki w l. 1926-32 Wypis z dowodu osobistego Odpis dyplomu ukończenia Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie i nadania tytułu magistra Powołanie na stanowisko profesora szkoły średniej Dyplom nauczyciela szkół średnich Powołanie na stanowisko profesora szkoły średniej Opninia o pracy zawodowej i społeczno-politycznej Opinia o profesorze wystawiona przez ówczesnego dyrektora Michała Dudziaka Uwagi pohospitacyjne dyr. dr. B. Nadolskiego Opinia na temat profesora Nagroda wręczana Profesorowi Przed szkołą podczas zjazdu koleżeńskiego Pod lipą z klasą XI b (matura 1967) Profesor na dziedzińcu liceum przed wybudowanym społecznie budynkiem internatu Zdjęcie powojenne Fotografia profesora z lat 70-tych Arkusz oceny pracy nauczyciela Strona tytułowa rozdziału monografii, autorstwa profesora, poświęconemu tajnemu nauczaniu podczas okupacji Profesor Marszał na lekcji w 1976 roku Strona z dziennika z tematami lekcji Uroczystości związane z 75-leciem I Liceum w 1982 roku Bal studniówkowy w latach 70-tych Wiersz, o symbolicznej wymowie, który towarzyszył Profesorowi w chwili śmierci